Het schrijfproces: de voorbereiding, schrijven en finetunen
De afgelopen jaren schreef ik duizenden teksten. Webteksten, socialmedia-posts, vacatureteksten en 4 boeken. Als ik al die teksten op 1 grote hoop gooi, dan schat ik zo in dat ik bij al mijn schrijverij de meeste tijd heb besteed aan de voorbereidingen. Het schrijven zelf? Eerlijk gezegd is dat het deel waar ik binnen het hele schrijfproces de minste tijd aan ‘kwijt’ ben. Dan blijft er nog wat tijd over die ik gebruik ik om de puntjes op de i te zetten. Letterlijk en figuurlijk.
Maar goed, dat is hoe het voor mij werkt. Ik ben ook nieuwsgierig hoe andere copywriters, tekstschrijvers, marketeers en communicatiemedewerkers het schrijfproces ervaren. Dus vroeg ik aan de mensen in mijn netwerk: waar ben jij het meeste van jouw tijd aan ‘kwijt’ bij de totstandkoming van een steengoede tekst?
1. Voorbereidingen
Je ziet het goed: meer dan de helft van de mensen geeft aan dat zij in het schrijfproces de meeste tijd besteden aan de voorbereiding. En over die voorbereiding gesproken: Miro Peters, ’s werelds beste Nederlandse copywriter (als ik zijn LinkedIn-headline mag geloven tenminste 😉) benoemt ‘wandelen’ als deel van zijn voorbereiding. Wie weet is dat dus het geheim om ’s werelds beste te worden.
47,5% wandelen + 5% schrijven + 47,5% finetunen. – Miro Peters
Over de voorbereiding gesproken: laatst volgde ik een webinar over bloggen. In de vooraankondiging beloofde blogtrainer Bastiaan Vercouteren dat bloggen voortaan een makkie was dankzij zijn OSB-model. En ik kan je zeggen: hij had gelijk. Sinds ik erop los OSB, gaat bloggen makkelijker én sneller. Nu ben je vast benieuwd waar dat OSB voor staat: Onderwerp(en) bepalen, dan de Structuur uitzetten en dán pas Bloggen. Klinkt misschien logisch maar ik merkte dat ik bij het bloggen zelf de S steevast oversloeg. Sinds ik de structuur vooraf uitzet (de blokken dus, eventueel aangevuld met vooronderzoek) heeft dit voor mij veel effect. Een aanrader dus.
2. Schrijven zelf
Maar 17% geeft aan dat bij de totstandkoming van tekst het schrijven de meeste tijd vergt. Contentmarketeer Tiffany Frasa is een van de mensen die aangeeft dat zij de meeste tijd besteedt aan het schrijven zelf. Hierover zegt Tiffany:
“Ik heb heel veel geluk met een aantal van mijn opdrachtgevers. Ik krijg namelijk steengoede briefings. Daar heeft een bureauredacteur soms al research gedaan. En als ik een briefing niet goed vind, pak ik dat op met de opdrachtgever om de samenwerking te verbeteren.”
Juul Dijkhuis, tekstschrijver, geeft ook aan dat zijn focus op het schrijven ligt. Hij licht zijn keuze toe:
“Ik schrijf hoofdzakelijk teksten over mijn vakgebied (hypotheken en verzekeringen). Mijn teksten komen voort vanuit mijn kennis over de materie. De opdracht voor mij is het luchtig en laagdrempelig brengen van onderwerpen die de meeste mensen saai vinden.”
Aansluitend op wat Juul zegt: in de reacties op mijn post zag ik vaker terug dat hoe groter de kennis over het onderwerp is, hoe minder tijd van het schrijfproces uitgaat naar de voorbereiding. Hierdoor wordt er automatisch meer tijd (in verhouding dan) besteed aan de fasen van het schrijven en finetunen. Als ik er voor mijzelf over nadenk, klopt het ook. Eerder schreef ik met name vacatureteksten. Dat was steeds weer voor een andere openstaande functie bij verschillende werkgevers. Niet zo gek dus dat het merendeel van mijn tijd uitging naar die voorbereiding: ik moest mijzelf verdiepen in de doelgroep, in de organisatie, een tone of voice bepalen et cetera.
Na de verkoop van mijn bureau focus ik mij op spreken en trainen. Schrijven… dat doe ik nog wel, maar dat zijn óf boeken óf dit soort schrijfsels: artikelen en blogs over mijn eigen vakgebied en een doelgroep die ik goed ken. In mijn eigen tone of voice. Daarbij lijkt inderdaad alles veel meer in balans. Ik denk aan de volgende verdeling: 33% voorbereiding, 33% schrijven, 33% finetunen.
Soms kan een writer’s block tijdens deze tweede schrijffase roet in het eten gooien. Wat daarbij kan helpen is als je onder de douche springt. Uit een internationale studie blijkt dat maar liefst 72% van de mensen een creatieve doorbraak ervaart tijdens het douchen.
3. Finetunen
Zeker nadat ik mijn laatste boek De 7 magische woorden heb geschreven, ben ik meer en meer tijd kwijt aan dit laatste deel van het schrijfproces. Je vraagt je misschien af hoe dat komt. Ik denk dat ik het wel weet, ik heb nog meer trucs ontdekt die mijn teksten beter kunnen maken en kan het niet laten om die trucs toe te passen. Dus nadat de tekstopzet staat, voeg ik nog wat neuromarketingprincipes toe, zet question tags in en zorg dat de tekst begrijpelijk is. Als ik dan eindelijk klaar ben, laat ik mijn corrector Marcel Migo meekijken. Hij speurt mijn teksten af op rariteiten, spel- en grammaticale fouten en inconsistenties. En trekt dat namens mij recht.
Als ik mensen vertel dat ik een corrector laat meekijken, zijn ze best vaak verbaasd. ‘Maar Nicol, je bent toch copywriter?’ Dat kan wel zo zijn maar ik ben niet foutloos. Wel streef ik naar het aanleveren van foutloze teksten en daarom werk ik graag samen met Marcel.
Dymph Neeteson is copywriter. Zij geeft aan dat ze zo’n 15% van haar tijd besteedt aan dit laatste deel van het schrijfproces: het finetunen. Wel vult ze aan dat als ze niet uitkijkt zichzelf helemaal kan verliezen in het finetunen, mede veroorzaakt door haar perfectionisme.
Als ik niet uitkijk, kan ik me helemaal verliezen in het finetunen. – Dymph Neeteson
3 fasen
Of jij nu een doorgewinterde communicatieprofessional bent of net begint als copywriter: het schrijfproces kan soms uitdagend zijn. Door de volle 100% op te delen in 3 duidelijke fasen: voorbereiding, schrijven en finetunen, kan je het voor jezelf beter organiseren en ervoor zorgen dat je tijd zo efficiënt mogelijk gebruikt wordt. Hoe jij die tijd verdeelt, dat is aan jou.
Dit artikel over de 3 stappen in het schrijfproces verscheen eerder op Frankwatching.