Op het moment dat je vacatureteksten schrijft, gebruik je een combinatie van 3 schrijfmethodes: je schrijft doelgroepgericht, inclusief en (dus) genderneutraal. Denk je dat het combineren van inclusief schrijven en doelgroepgericht schrijven botst? Dat hoeft niet zo te zijn. Terwijl je je richt op de gemene deler binnen een arbeidsmarktdoelgroep zorg je dat je nooit iemand uitsluit.
Hoe werkt dit nu? In een vacaturetekst voor een verpleegkundige hanteer je waarschijnlijk meer feminien taalgebruik dan masculien taalgebruik. Deze keuze kan je onbewust maken omdat veel mensen een verpleegkundige automatisch associëren met een vrouw. Dat is bias, wat iedereen heeft. Het komt voort uit het feit dat deze stereotypering ons al van jongs af aan is gepresenteerd. Pak er een willekeurig kinderboek bij over beroepen en je ziet afbeeldingen van mannen die werken als piloot, kok of timmerman en vrouwen in een verpleegstersoutfit. Daarbij wordt door data bevestigd dat het merendeel van de verpleegkundigen onder de Nederlandse beroepsbevolking vrouw is. 87% om precies te zijn, aldus data van Brandchart.
Feminien schrijven kan niet veel kwaad. Sterker nog: het is in bovengenoemd geval een goede zaak. Uit onderzoek blijkt dat vrouwen zich over het algemeen laten afschrikken door masculien taalgebruik. Kijken we naar de mannelijke doelgroep: zij reageren ongeveer net zo vaak, ongeacht of een vacaturetekst nu juist feminien, masculien óf genderneutraal is geschreven.
Vrouwen zijn veel gevoeliger voor genderspecifiek taalgebruik bij de werving van kandidaten.
Feminien schrijven past dus prima binnen én doelgroepgericht én inclusief schrijven. Ik vind het belangrijk om ook hier weer te benadrukken dat inclusiviteit wel echt véél verder gaat dan alleen genderidentiteit. Bij inclusieve vacatureteksten sluit je níémánd uit. Dus schrijf je een tekst waarin iedereen zich welkom voelt om te reageren. Ongeacht afkomst, leeftijd, seksuele geaardheid of afstand tot de arbeidsmarkt bijvoorbeeld.
Inclusieve vacatureteksten schrijven
Door inclusief te schrijven zorg je dat iedereen zich in de tekst kan vinden. Je neemt elk individu serieus en denkt na over woordgebruik en past dit aan waar dat kan.
Inclusieve vacatureteksten schrijven gaat verder dan ‘even ergens een diversiteitsstatement’ in je vacaturetekst proppen. En inclusief schrijven gaat veel verder dan ‘alleen’ het aanspreken van de verschillende genderidentiteiten. Denk bijvoorbeeld aan een goed leesbare vacaturetekst voor mensen voor wie het Nederlands niet de moedertaal is. Om een tekst goed begrijpelijk te maken voorkom je veel te lange zinnen. Ook vermijd je typisch Nederlandse gezegden zoals: ‘haantje-de-voorste’, ‘je hebt jouw sporen verdiend’ en ‘je staat stevig in je schoenen’. Je houdt rekening met mensen die, bijvoorbeeld vanwege hun geloof, geen alcohol drinken. Daarom begin je niet over de alcohol die rijkelijk vloeit tijdens vrijdagmiddagborrels. Wel is het aan te raden om de arbeidsvoorwaarde te vermelden waarbij de medewerker de verlofuren voor christelijke feestdagen kan inruilen voor andere religieuze feestdagen.
In een inclusieve vacaturetekst gebruik je ook geen woorden die stereotypen onderschrijven. Je vermijdt (te) academisch taalgebruik en vermeldt geen bezittelijke voornaamwoorden (zoals zijn of haar). Afbeeldingen die je vacaturetekst ondersteunen voorzie je van een zogenaamde alt-tekst zodat mensen met een visuele beperking tekstuele informatie krijgen over de afbeeldingen. Een video bij je vacaturetekst? Deze heeft ondertiteling zodat doven en slechthorenden het ook goed kunnen volgen. En zo kunnen we nog wel even doorgaan als het gaat om inclusieve vacatureteksten schrijven.
Genderneutrale vacatureteksten schrijven
Bij het genderneutraal schrijven van een vacaturetekst spreek je mensen van elk geslacht aan. Dat betekent in de praktijk dat je typisch mannelijke en/of vrouwelijke labels uit de weg gaat. Meestal zit dit in subtiele woordkeuzes en formuleringen, want juist de details van een tekst zorgen dat je lezers zich erin herkennen. Of juist niet.
Zo schrijf je bijvoorbeeld in een genderneutrale vacaturetekst niet: ‘Je bent de man/vrouw die zijn/haar ervaring inzet bij het uitvoeren van zijn/haar functie.’ Je schrijft wel: ‘Je bent de persoon die jouw ervaring inzet bij het uitvoeren van de functie.’
Doelgroepgerichte vacatureteksten schrijven
Een doelgroepgerichte vacaturetekst sluit qua stijl en inhoud aan bij de wensen en behoeftes van de arbeidsmarktdoelgroep. In reguliere marketing is een doelgroep vaak degene waarbij de kans op conversie het grootst is. Zo richt een speelgoedfabrikant zich met name op jonge kinderen en hun ouders. Een scheermesjesfabrikant heeft de volwassen man als doelgroep en een leverancier van rollators wendt zich met name tot oudere mensen.
Voordat je start met het doelgroepgericht schrijven van de vacaturetekst breng je de arbeidsmarktdoelgroep in kaart. Dit kun je bijvoorbeeld doen door een persona te maken. Je staat stil bij de communicatiestijl van de doelgroep en bij wat deze in beweging krijgt. In een vacaturetekst betekent dit vaak dat je bepaalde pullfactoren en arbeidsvoorwaarden extra benadrukt. Ook kun je rekening houden met een zinslengte die aansluit bij het werk- en denkniveau. Op het moment dat een doelgroep overwegend mannelijk of vrouwelijk is kun je ook de schrijfstijl en woordkeuze aanpassen. Bij een non-binaire doelgroep zorg je juist voor een balans tussen een masculiene of feminiene schrijfstijl en woordkeuze in je vacaturetekst.
Samenvattend: zodra je vacatureteksten schrijft, gebruik dan de combinatie van 3 genoemde schrijfmethodes. Zolang jij je richt op de gemene deler binnen een arbeidsmarktdoelgroep en nooit iemand uitsluit schrijf je een doelgroepgerichte, inclusieve en (dus) genderneutrale vacaturetekst.
