Schrijfwijzer

ter info en/of ter inspiratie


Alsjeblieft. Hier vind je de belangrijkste schrijfrichtlijnen die ik hanteer bij het ontwikkelen van teksten voor mijn opdrachtgevers. Door deze richtlijnen consequent toe te passen ontstaat een consistente schrijfwijze.

Is er binnen jouw organisatie een eigen schrijfwijzer met eigen/andere richtlijnen van toepassing? Als je deze (voorafgaand aan het schrijfproces) deelt via ikwil@nicol.nl dan volg ik graag jullie schrijfwijzer. Wil je dat ik mijn schrijfwijzer volg en rekening hou met enkele uitzonderingen? Geef de uitzonderingen dan (voorafgaand aan het schrijfproces) door via mail@nicol.nl.


Getallen en cijfers

Ik schrijf cijfers als cijfers en niet als woord. In de praktijk betekent dit dus geen drie, achttien of honderd, wel 3, 18 en 100. Deze schrijfwijze heeft 2 voordelen: alles wat anders is dan letters krijgt (meer) aandacht + het gebruik van cijfers in plaats van woorden zorgt uiteindelijk voor een kortere tekst.

Voorbeelden: er is keuze uit 10 producten, binnen onze organisatie werken 3.500 mensen, het bedrijf bestaat 400 jaar en heeft vestigingen in 12 landen.

Goed om te weten:

  • het is ‘een van onze kandidaten’ en ‘1 van onze 10 kandidaten’.
  • rangtelwoorden als eerste, tweede, derde, etc. worden uitgeschreven.

Bedragen

Of er wel/niet valutatekens en/of leestekens worden toegevoegd bij een bedrag is afhankelijk van het doel van de tekst. De vuistregel is: is het goed als het bedrag hoog wordt ervaren? Dan wordt het valutateken toegevoegd. Voegt het toe als het bedrag als laag wordt ervaren? Dan wordt er geen valutateken vermeld.

Voorbeelden bij vacatureteksten: het brutomaandsalaris bedraagt € 3.500,00, de reiskostenvergoeding is € 0,19 per kilometer.

Voorbeelden bij offerteteksten: de investering voor dit advies is 9.876.

Telefoonnummers

Er zijn verschillende manieren om telefoonnummers te noteren. Ik houd hierbij deze schrijfwijze aan:

• 070 – 356 12 20.
• 06 – 98 76 54 32.
• 0321 – 73 31 45.

Dezelfde nummers, maar dan in de internationale vorm, zien er zo uit:

• +31 70 356 12 20.
• +31 6 98 76 54 32.
• +31 321 73 31 45.

De internationale vorm gebruik ik als de lezer uit het buitenland zou kunnen komen én als het online wordt gepubliceerd.

Data en Tijden

De datum in teksten schrijf ik voluit.
Voorbeelden: 20 april 1976, 29 augustus 1993, 16 januari 2003, 29 juni 2005.

Als het jaartal er niet toe doet/vanzelfsprekend is, wordt het weggelaten.
Voorbeeld: graag verneem ik je reactie voor 1 december.

Voor tijdsaanduidingen wordt het 24-uurssysteem gehanteerd.
Voorbeelden: 9.00 uur, 21.00 uur, van 10:15 uur tot 15:45 uur.

Opsommingen

Bij opsommingen start ik met kleine letters aan het begin van de zin. De zin wordt afgesloten met een punt. Deze schrijfwijze wordt ook gevolgd bij op zichzelf staande opsommingen. Tussen de tekst/zin boven de opsomming wordt 1 witregel toegevoegd.

Voorbeelden:
Zeker omdat je kan terugvallen op:

• een hbo-diploma Commerciële Economie.
• zeker 10 jaar ervaring als accountmanager.
• kennis van de sales software Pipedrive.

De voordelen op een rij

  • tijdwinst.
  • kennisdeling.
  • resultaat.

Subopsommingen

Bij de subopsomming wordt ook gestart met kleine letter, maar volgt geen punt. De subopsomming springt in en start met een witte/transparante bullet.

Voorbeeld:
Voor deze vacature breng je mee:
• ervaring met management:
o als leidinggevende/manager bij een openbaarvervoerbedrijf
o waarbij je een team van minimaal 10 personen hebt aangestuurd
• kennis van integrale dienstverlening.

Aanhalingstekens

Bij citaten/quotes gebruik ik dubbele hoge aanhalingstekens. Daarbij geldt de regel: eerst leesteken, dan aanhalingsteken.

Voorbeelden:
• “Ik haal veel voldoening uit mijn werk,” aldus de verpleegkundige.
• “Werven,” zei de teamleider, “doe je met woorden.”
• “Waarom niet het meeste uit je vacaturetekst halen?” klonk het volmondig.

In de volgende gevallen gebruik ik enkele hoge aanhalingstekens, veelal bij:
• ironie – Hij zit weer eens ‘ziek’ thuis, wat we allemaal ‘geloofwaardig’ vinden.
• zelfverwijzingen – ‘Werkgerelateerd’ schrijven we als 1 woord, maar ‘fulltime baan’ niet.
• gefingeerde citaten – ‘Wat levert het mij op’ denken de meeste consumenten.
• nieuwe/zelfbedachte woorden – De straf voor ‘blokkeer-Friezen’ is bepaald.

Geen hoofdletters

Bij de volgende afkortingen volg ik de officiële schrijfregels (kleine letters):

• mkb’er, hbo’er en wo’er.
• mbo/ hbo/ wo, pabo, alo, ov, cv.
• cao, b2b, b2c.
• btw, adv, fte.

Woorden zoals OV-chipkaart, OV-jaarkaart en NS-Business Card zijn een merknaam en worden om die reden wel met hoofdletter geschreven.

Uitzondering: ICT en IT is officieel met kleine letters. Er is voor gekozen om deze afkortingen wél met hoofdletters te schrijven.

Aan elkaar en los

Nederlands en Engels verschillen vooral van elkaar als het gaat om het aan elkaar of los schrijven van
samenstellingen. In het Nederlands schrijven we bijna alles aan elkaar. Zeker als het gaat om samenstellingen van 2 zelfstandige naamwoorden.

Voorbeelden:
• businesspartner, businessunit, sparringpartner.
• langetermijnvisie, sportschoolabonnement, reiskostenvergoeding.
• brutomaandsalaris.

Voor onderstaande woorden geldt dat deze ook aan elkaar geschreven dienen te worden maar dat we een
uitzondering maken vanwege leesbaarheid en algemeen gebruik:
• parttime functie.
• fulltime baan.
• no-nonsense mentaliteit

Social media of socialmedia?

In Nederlandse teksten schrijven we Engelse woordgroepen zoals ‘social media’ met losse woorden.

Voorbeelden: social media, human resource, intensive care, high five, digital native, fair trade, low profile, etc.

Samenstellingen met deze woordgroepen komen veel voor. Officieel moet je deze samenstellingen aan elkaar schrijven, dus socialmediaplan en socialmediabeleid. Echter in de praktijk schrijft vrijwel iedereen social media als 2 losse woorden en dit doe ik ook. Alleen het laatste deel van de samenstelling schrijf ik aan elkaar.

Voorbeelden: social mediaplan, social mediabeleid, social mediacampagne, big bangtheorie, affiliate marketingovereenkomst

Een koppelteken (-) wordt toegevoegd na ‘media’ als het zonder het teken uitspraakproblemen oplevert of
een heel onoverzichtelijk en onleesbaar woord wordt. Denk hierbij aan ‘klinkerbotsingen’.

Voorbeelden klinkerbotsing: social media-account (i.p.v. social mediaaccount), social media-activiteiten (i.p.v. social mediaactiviteiten) en human resource-afdeling (i.p.v. humanresourceafdeling)

Voorbeelden leesbaarheid: social advertising-campagne (i.p.v. social advertisingcampagne), human resource-afdeling (i.p.v. humanresourceafdeling)

Lidwoorden Engelstalige leenwoorden

Bij sommige leenwoorden uit het Engels kunnen zowel het mannelijke lidwoord (de) als het onzijdige lidwoord (het) gebruikt worden, bijvoorbeeld de/het blog. De keuze wordt per geval bekeken en vervolgens consequent toegepast in de teksten per opdrachtgever.

Voorbeelden van leenwoorden: job-alert, office (ook: backoffice, frontoffice), order (ook: backorder), channel, cluster, contest, cookie, cover, display, dock, sheet (ook: factsheet), format, gadget, issue, leaflet, log, manual, modem, notebook, package, paper (ook: whitepaper), portal, record, recruitment, shot (ook: screenshot, snapshot), seminar, sheet, screen, spotlight, target, ticket, topic, traffic, transfer, vlog, webinar.

De tussen-S

Is het nu vervoersbewijs of vervoerbewijs? Spellingregel of spellingsregel? Het mag allebei.

Als een samenstelling met een tussen-s wordt uitgesproken, dus het ‘gewoonst’ klinkt met een
tussen-s, dan schrijf ik deze met een tussen-s.

Voorbeelden: verzekeringsmaatschappij, vervoersbewijs, kwaliteitsbewaking, veiligheidshalve, universiteitsblad, tevredenheidsonderzoek, landschapsarchitect, beterschapskaart.

Een uitzondering is: sparringpartner. Die is écht zonder tussen-s.

Functienamen

Functienamen worden met kleine letters geschreven.

Voorbeelden:
• De accountmanager en sales support medewerker maken een voorstel.
• Reageer nu op deze parttime vacature voor inkoper fashion bij deze retailorganisatie.
• Als e-commerce marketeer ben jij de persoon die originele campagnes bedenkt én uitvoert.

Afdelingsnamen

Officiële namen van organen, instellingen, verenigingen, diensten en/of bedrijven krijgen een hoofdletter. Dat
geldt ook voor afdelingen van een organisatie. Het woord afdeling maakt zelf geen deel uit van de naam en krijgt dus geen hoofdletter.

Voorbeelden:
• Je versterkt de afdeling Financiën.
• Voor advies of met vragen over onze content kun je terecht bij de dienst Taaladvies.

Opleidingen, namen en studierichtingen

De namen van opleidingen en studierichtingen kunnen als een eigennaam worden beschouwd. Zeker als een opleiding of studierichting door maar 1 opleidingsinstituut wordt aangeboden. Daarom worden namen van opleidingen en studierichtingen met een hoofdletter geschreven.

Voorbeelden:
• De mbo-opleiding Mediavormgever is speciaal voor studenten die creatief, kunstzinnig en handig met de computer zijn.
• Je hebt een diploma Bedrijfskunde, Bestuurskunde of Bedrijfseconomie in je achterzak.

Solliciteren naar/op/voor?

Solliciteren we nu naar, voor of op een vacature? Hiervoor houd ik aan:
• naar een functie solliciteren.
• op een vacature solliciteren.
• bij een bedrijf solliciteren.

Voorbeelden: Hij solliciteerde naar een functie bij KLM, zij solliciteerde op een vacature bij Transavia, deze persoon solliciteert bij Turkish Airways.

Stuur een e-mail aan of naar?

Een e-mail wordt gestuurd aan een persoon en naar een groep personen.

Voorbeelden:
• Vragen? Stuur een e-mail aan mail@nicol.nl.
• Kom je er niet uit? Stuur een e-mail naar de helpdesk: helpdesk@bedrijf.nl.

Bel ons via of op?

Hierbij houd ik via aan.

Voorbeelden:
• Ik ben bereikbaar via 06 – 11 76 08 46.
• Voor meer informatie kan je contact opnemen via 020 – 12 34 56 78.

Willen en kunnen

In spreektaal is ‘je/jij wil’ heel gebruikelijk en in informele schrijftaal ook. In formelere contexten wordt de voorkeur gegeven aan ‘je/jij wilt’. Of je de vormen ‘kun(t)’ en ‘zul(t)’ of ‘kan’ en ‘zal’ gebruikt in de tweede persoon enkelvoud, wordt bepaald op grond van de doelgroep en de tone of voice. De keuze wordt consequent toegepast in alle teksten voor de opdrachtgever.

Goed om te weten

• Deze schrijfwijzer volg ik bij alle teksten die ik ontwikkel tenzij de opdrachtgever (voorafgaand aan het schrijfproces) aangeeft dat er andere richtlijnen van toepassing zijn of er andere wensen zijn.
• Dit is een dynamische schrijfwijzer. Met andere woorden: als het nodig is of logischer blijkt te zijn stel ik het document bij. Dit is de actuele versie, laats bijgewerkt/gecontroleerd d.d. 22 december 2023..