8 clichés die gegarandeerd jeuk veroorzaken

Elk jaar op 3 november is het nationale Cliché-dag. Bizar toch? Alsof je het cliché in het zonnetje wil zetten. Ik grijp deze gelegenheid aan om de draak te steken met clichés in vacatureteksten én ik bied alternatieven aan. Let's go.

❌ Geen 9 tot 17 uur-mentaliteit
Zo'n lekker vage term die meer jeuk veroorzaakt dan een wollen trui in de zomer. Wat betekent dit eigenlijk? Moet de kandidaat thuis vast melden dat ‘ie alleen op zondag het vlees komt snijden? Of is het juist een vrijbrief voor flexwerkers? En wat als je als parttimer niet wil opgaan in de fulltime massa?

✅ Wat wel? Maak wat vaag is kraakhelder. Dus zoek je iemand die meeveert bij een deadline buiten kantooruren? Een persoon die ook in de weekenden de laptop geregeld openklapt om bestellingen door te zetten?  Dan schrijf je dat gewoon op. Ook het overwegen waard: kijk meer naar resultaat dan werktijden.

67% meer sollicitanten op eerste gesprek? Ga ook voor de incompany training Vacatureteksten schrijven.

❌ Carrièretijger
Deze term roept bij mij beelden op van onverzadigbare ambitie en kantoorjungle-overnames. Maar wat zegt 'carrièretijger' nu echt? Betekent het dat je brult tegen je collega’s? Klanten als prooi ziet? En jouw territorium markeert met post-its?

✅ Wat wel? Voorzitter van Recruiters United, Arjan Elbers schreef het al in een van zijn blogs op Frankwatching: “Alleen dierenartsen en dierentuinen mogen werven met directe verwijzingen naar dieren.” Dus laat die tijger in zijn kooi en geef concrete voorbeelden van succes en groei binnen de functie en organisatie.

❌ Er heerst een informele werksfeer.
Alleen al bij het woord ‘heerst’ krijg ik jeuk.  Alsof er een almachtig persoon controle wil uitvoeren óf erger nog: wil domineren. Maar het kan nog erger met de holle frase ‘informeel’. Want wat is informeel? Is dat vergaderen in de ballenbak of mag je eens per maand in je spijkerbroek op de werkvloer verschijnen?

✅ Wat wel? Nou, eigenlijk gaf ik de voorzet al: geef voorbeelden waar uit die ‘informele’ werksfeer blijkt. Probeer hierbij zo ludiek en uniek mogelijke voorbeelden te geven voor een flinke dosis authenticiteit. Dan is het zelfs oké om de vrijdagmiddagborrel te noemen, zolang je er maar wel bij vertelt dat de directeur in een kippenpak karaoke zingt.  

❌ Spin in het web.
Zo’n 5% van de mensen is beelddenker. Die zitten dus nu met het beeld van een 8-potig insect in hun hoofd. Dat beeld zit waarschijnlijk ook in het hoofd van mensen waarvan Nederlands niet de moedertaal is. Zij kennen simpelweg de uitdrukking niet. Dan duikt 23% van de Nederlanders met een spinnenfobie direct onder z’n bureau uit angst. En geeft 25% aan dat ze de term ‘spin-in-het-web’ het meest irritante jargon vinden in vacatures.

✅ Wat wel? Als we zeggen 'spin in het web', bedoelen we eigenlijk iemand die multitaskt alsof het een Olympische sport is, constant jonglerend met taken terwijl ‘ie praat met Jan en alleman binnen de organisatie. Maar welke taken zijn dit? Wie zijn de gesprekspartners? Omschrijf de diversiteit en veelzijdigheid.

❌ Passie
Oké, dit woord bezorgt mij het meeste jeuk. En dat betekent dat ik flink heb geleden in de jaren dat ik mij met vacatureteksten bezighoud. Zo ben ik ‘passie’ echt veel te vaak en in verschillende contexten tegengekomen. Van een 'passie voor zeugen' tot 'passie voor hamburgers'. En de volgende allitereert lekker maar is tegelijkertijd pijnlijk: 'passie voor parkinsonpatiënten'.

Toch kan het nog pijnlijker: wat dacht je van ‘een passie voor kinderen’ bij een vacature voor een kinderdagopvangmedewerker?

✅ Wat wel? Beschrijf waar iemands hart sneller van gaat kloppen.  Dus in plaats van 'passie voor cijfers' : 'je maakt een sprongetje van blijdschap bij een strakke spreadsheet'. En in plaats van 'passie voor klantenservice', zeg: 'high-fives voor blije klanten'. Dus zoek de echte vonk, iets dat de ander zelfs op maandagochtend doet juichen.

❌ Een marktconform salaris.
Ooit 'marktconform' ingevuld op een hypotheekaanvraag en gedacht dat de bankmedewerker zou denken: 'Wauw, die zwemt zeker in het geld'? Nee, meestal lezen mensen 'marktconform' als 'probeert waarschijnlijk te verbergen dat ze in pinda's worden betaald'. Geldt ook voor je potentiële sollicitanten.

✅ Wat wel? Doorbreek het salaristaboe. Dus geen vaag gedoe, wel gewoon het aantal euro’s neerzetten in je vacaturetekst. Dit levert je naast 64% meer sollicitanten, een betere kwaliteit sollicitanten én tijdswinst op.

Meer facts & figures over vacatureteksten vind je hier.

❌ Stressbestendig.
79% van de mensen scant tekst. Hierbij scannen ze altijd vooraan . Dus start je vooraan dit woord dan weegt het eerste deel het zwaarst: ‘stress’ dus. Rode vlag! Nu je weet dat er allerlei alarmen aangaan als het brein dit woord ziet staan, gebruik je vast niet meer in je teksten.

✅ Wat wel? Omschrijf wat ‘stress’ kan veroorzaken in die functie. Zoals ‘in je eentje bedien je 12 tafels’, ‘elke dag beantwoord je 150 telefoontjes’ of ‘elke week bedenk je 10 ijzersterke socialmediaposts waarmee je minstens 10.000 views scoort’. Dan kan de potentiële kandidaat zelf bepalen of ‘ie er wel of niet van in de stress schiet.

❌ Flexibel.
Uhm, wat bedoel je hiermee? Moet je flexibel zijn omdat je in wisseldiensten werkt óf omdat je als yogaleraar oefeningen moet voordoen aan de leerlingen? Voor het eerste heb ik genoeg flexibiliteit maar bij die yoga-oefeningen krijg ik al spierpijn bij de gedachte.

✅ Wat wel? Benoem de onderliggende reden waarvoor de flexibiliteit opgerekt moet worden. Dat kunnen die wisseldiensten zijn of het voordoen van yoga-oefeningen. Of gaat het om het continu switchen van gesprekspartners, die op verschillende niveaus of in verschillende talen communiceren. Breng dus onder woorden in welk circus iemand terechtkomt, zodat de act erop kan worden afgestemd.

Korte metten maken met clichés en scoren met vacatureteksten? Ontdek hoe tijdens de incompany training Vacatureteksten schrijven.